اطلاعات عمومی

عدد 13 نزد اغلب ملل، نحس، شوم و نامبارک شمرده می شود و در طول قرنها سعی شده از استفاده از این عدد پرهیز شود.

اما عدد 13 سکه ای است که دو رو دارد. به طور مثال در ورق تاروت کارت 13، کارت مرگ است که در عین حال نشان دهنده تولد دوباره و نو شدن هم هست.

در واقع عدد سیزده یک نو شدن و زایش دوباره را تداعی می کند. می دانیم که سیستم شمارش در برخی از نقاط دنیای باستان دوازده دوازدهی بوده، بنابراین عدد سیزده می تواند مفهوم پایان یک دوره و شروع دوره ی جدید را تداعی کند.

عدد 13 همیشه با سحر و جادو در ارتباط بوده و عددی به شمار می آمده است که اعتقاد داشتند از قدرت اسرارآمیزی برخوردار است. این عدد نشان معرفت درونی است که به افرادی که با آن آشنایی دارند، قدرت می بخشد. عدد 13 ممکن است برای کسانی نحس باشد که از رازهایی که این عدد آشکار می کند؛ می ترسند ولی برای طرفداران علوم اسرارآمیز (همانطور که همیشه نیز چنین بوده) عدد مقدسی است.

شومی عدد سیزده چندین دلیل دارد:

_ تعداد خدایان در یونان دوازده بوده اما وقتی سیزدهمی وارد می شود یکی از آنها را می کشد و خود به جای او می نشیند و از آن به بعد همه چیز به هم می ریزد و اوضاع خراب می شود.

_ به قول ویل دورانت از آنجا که دوازده عددی بوده که به 2 و 3 و 4 و 6 بخش پذیر بوده و عدد کاملی به شمار می آمده و درست بعد از آن عدد سیزده است که به هیچ کدام از آن اعداد بخش پذیر نیست، نحس شده است.

_ مسیحیان؛ یهودای خیانت کار را سیزدهمین آن دوازده نفر می دانند.

_ در روز جمعه،13 اکتبر 1307 میلادی تعدادی از اعضای فرقه ای از صلیبیون نظامی قرون وسطی توسط فرمانداران فیلیب چهارم، شاه فرانسه دستگیر و محکوم شدند.

_ از آنجا که این عدد را نحس می دانند، بعضی از معماران تا همین اواخر در بناها از ساخت طبقه سیزدهم پرهیز می کردند.

_ گاهی پلاک سیزده بر روی نشانی ها گذاشته نمی شود.

_ مسیحیان در یک اتاق و پشت یک میز، سیزده نفر (در ضیافت شام) نمی نشینند.

_ در هواپیمای ایرباس، صندلی شماره سیزده وجود ندارد.

_ سیزده در مسیحیت، عدد یهودا اسخریوطی است.

_عدد اجتماع جادوگران نیز سیزده است.

_در ایران هم در نگاه عامه مردم با شومی عدد سیزده مواجه می شویم.

آن روی سکه 13

سیزده در تقویم آزتک عدد مهمی محسوب می شود. این تقویم به ادوار سیزده روزه تقسیم شده است و در ضمن برای پیشگویی هم به کار می رفته است.

در میان اسراییلیان باستان، سیزده مقدس بود، زیرا برای تابوت عهد، وجود سیزده چیز ضروری بود.

همچنین این عدد بر طبق حروف ابجد، معادل احد (الف: 1، ح: 8، د: 4) و به معنی خداست.

از طرفی اگر مسیح سیزدهمین نفر به اضافه دوازده حواری خود باشد دیگر این عدد نحس و شوم نیست و همچنین اگر خورشید را سیزدهمین صورت فلکی شناخته شده در آن زمان، بدانیم باز از شومی آن خبری نیست.

عدد 13 در بسیاری از آداب و رسوم که علم هندسه در آنها به نوعی وجود دارد، نقش محوری داشته است، زیرا نمایانگر الگویی بوده که در انسان، طبیعت و بهشت دیده می شود. برای نمونه 13 مفصل اصلی در بدن آدمی وجود دارد. سال خورشیدی 13 مدار قمری دارد و ماه هر روز 13 درجه در آسمان حرکت می کند.

شاید دلیل دیگر اهمیت عدد 13، کاری است که تریسی تویمان بر روی تقویم طلایی که مبتنی بر مضربهای 13 نظیر 26 و 52 است، انجام داده است. تقویم امروز ما هنوز نشانهایی از این تقویم را در خود دارد. به این معنی که اصل 52 هفته را در تقویم سال حفظ کرده است. بنا بر اطلاعات موجود، قرن آزتک ها بر مبنای 52 سال استوار بوده است. بومیان جنوب آمریکا که به امکان برخی مکاشفات در یک تاریخ خاص معتقد بودند طبق سنت، هر 52 سال تمدن خود را نابود می کردند.

سیزدهمین الفبای ملل اسکاندیناوی «eiwaz» نامیده می شود که مجموعه روشها و باورها و رسوم مردم شمال اروپا را نشان می دهد و نمایانگر نقطه تعادل بین روشنایی و تاریکی، نیروی خلاق و مخرب، بهشت و زمین است که در واقع به طور هم زمان پایان و شروع محسوب می شود و به یک اندازه برای مرگ و زندگی ابدی اهمیت قایل می شود.

در نمادهایی که در اسکناس یک دلاری وجود دارد، به طور اغراق آمیزی نقش عدد 13 دیده می شود. در واقع مفهوم عدد 13 در تاریخ آمریکا بسیار مستحکم است. عدد 13 در بسیاری از نمادهای یک دلاری آمریکایی به کار می رود (13 قوم اولیه آمریکا، 13 امضاکننده بیانیه استقلال، 13 نوار روی پرچم، 13 طبقه هرم، 13 ستاره در بالای سر عقاب، عبارت 13 حرفی e pluribus unum، تعداد 13 پر تزیینی از پرهای موجود در طول هر یک از بال های عقاب، 13 نوار بر روی سپر، 13 برگ روی شاخه زیتون و تعداد 13 عدد پیکان.)

بالای سر عقاب (واقع در پشت 1 دلاری) نیز سیزده ستاره وجود دارد که به شکل یک ستاره داوود (خاتم سلیمان) چیده شده اند. این شکل به تعبیر «جوزف کمبل» می تواند نماد دموکراسی باشد، که هرکسی می تواند از هر موضعی (با توجه به 6 گوشه بالا و پایین و طرفین) سخن بگوید، زیرا ذهن او از حقیقت (مرکز) جدا نشده است.

و از طرفی با توجه به شکل خاتم سلیمان، سیزده نقطه داریم که دوازده نقطه آن در محل تقاطع خطوط و یک نقطه نیز در مرکز قرار دارد.

در ایران و هند باستان، تعداد سالهای جهان در آفرینش، 12000 سال انگاشته شده است. تعداد ماههای سال هم بر همین اساس (به ازای هر 1000 سال، یک ماه) دوازده ماه است. شاید در راستای همین باورها بوده که اکنون در ابتدای سال شمسی، ایرانیان 12 روز و در ادامه، روز سیزدهم فروردین را تعطیل هستند. روز سیزدهم نمادی از آشوب آغازین قبل از آفرینش و البته شروع دوباره زندگی پنداشته می شود و این چنین است که بعد از روز سیزدهم دوباره کار و تلاش در سال جدید آغاز می شود.

تاریخچه عدد 13 در ریاضی

●13 عدد اول است.

● 1-13^2 عدد اول مرسن است.

● 13جسم ارشمیدسی موجود است. (اجسام ارشمیدسی اجسامی هستند که وجوه آنها چند ضلعی بوده، نه لزوما از یک نوع، و کنجهای آنها مساوی هستند.)

● عدد 13کوچکترین emirp است. (emirp عدد اولی است که اگر ارقام آن را معکوس کنیم مجددا عددی اول خواهد بود مثلا اعداد 13، 17 ،31، 37،.....)

● 169=2^13 با معکوس کردن ارقام آن داریم: 961="2^31 یعنی رقمهای آن مجددا معکوس می شود.

●2^13، 1+!12 را عاد می کند.

● 13عدد happy است. (برای دانستن این که عددی happy است، مجموع مربعات رقمهای عدد را پیدا کرده و دوباره مجموع مربعات عدد بدست آمده را حساب میکنیم با ادامه این روند اگر به عدد 1 دست پیدا کردیم آنگاه به آن عدد happy گفته میشود. مثلا برای عدد سیزده 10="2^3+2^1 و 1=2^0+2^1 بنابراین13" عدد happy است.)

● 13 نیمی از 3^3+ 3^1- است.

● شاخه زیتونی که در پشت دلارهای آمریکا کشیده شده است 13 برگ دارد.

● 2^13 عدد !(1 -13)+ 1را عاد می کند بنابراین یک عدد اول ویلسون (wilson prime) است. ( هر عدد اول p که ،p و p^2، مقدار p-1)!+1 ) را عاد کنند، عدد اول ویلسون نامیده می شود. مثلا عدد 5 عدد ویلسون است. تنها اعداد شناخته شده 5 و 13و 563 است.)

●چرتکه چینی دارای سیزده ستون مهره برای محاسبات است.

● 13 بزرگترین عدد اولی است که می تواند به دو عدد متوالی به صورت n^2+3 افراز شود.

● 1+13- 13^13 عدد اول است.

● نخستین حفره ی اول با طول سیزده بین دو عدد 113 و 127 اتفاق می افتد. (منظور از حفره ی اول تعداد اعداد مرکب بین دو عدد اول متوالی است.)

● 13 کوچکترین عدد اول جایگشت پذیر (permutable number) است. (این اعداد، اعداد اولی حداقل با دو رقم مجزا هستند که با تجدید آرایش در رقم هایشان همچنان عددی اول باقی می مانند مثلا برای عدد 337 ، 733 و 373 و 337 عدد اول است از دیگر اعداد از این قسم می توان به 13, 17 ,37 ,79 ,113 ,119و جایگشتهای آن اشاره کرد.)

● هشت عدد اول دیگر می تواند به وسیله تغییر یک رقم از 13 تولید شود. {11, 17, 19, 23, 43, 53, 73, 83}

● نخستین بار پرچم امریکا 13 ستاره و 13 خط داشت که نشان دهنده تعداد مستعمرات اصلی این کشور بود.

● عدد 13 کوچکترین عددی است که ارقام آن در پایه چهار معکوس 13 است. (13 در پایه چهار 31 است.)

● رویه ی بیضوی روی اعداد گویا که دارای نقطه ی گویا از مرتبه ی 13 باشد موجود نیست.

● 2^13= 19+...+8+7

● عدد 2^13 توسط مربعات مجزای اعداد 1 و 2 و 3 و 4 و 5 و 6 بیان می شود.

●طولانی ترین رکورد پرواز یک جوجه 13 ثانیه است.

● 131211109876543212345678910111213عدد اول است.

● معکوس عدد 2^13 عددی اول است.

● eleven + two = twelve + one (عبارت فوق تحریفی از حل معادله ی 13 است.)

● 13کوچکترین عدد اولی است که از مجموع مربعات دو عدد اول مجزا یعنی 2^3+2^2 بدست می آید.

● اقلیدس و دیافانتی هر کدام 13 کتاب نوشته اند.

● با به کار بردن نخستین سه عدد اول داریم : 13="5+3^2

● مجموع نخستین 13 عداد اول برابر 13 امین عدد اول است.

● رساله 13 جلدی almagest بزرگترین کار بطلمیوس بود. قضیه ی ریاضی را با توجه به حرکتهای ماه، خورشید و سیاره ها را فراهم ساخت.

● مجموع باقی مانده های حاصل از تقسیم عدد 13 بر نخستین اعداد اول تا 13 برابر 13 است.

● 13 کوچکترین عدد اولی است که مجموع ارقام آن مربع است.

●13 کوچکترین عدد اولی است که به شکل p^2+4( که p اول است) نوشته می شود.

● مجموع توانهای چهارم نخستین 13 عدد اول به علاوه ی عدد یک، عددی اول (6870733) است.

● 13 کوچکترین عدد اول sextan است این عدد برابر است با: (p = (x^6+y^6)/(x^2+ y^2

● اگر برای عدد اول p داشته باشیم: p-1)!="-1 " mod p^2 ) آن عدد، عدد ویلسون است. (تنها اعداد شناخته شده 5 ،13 و 563 است.)

● (13+1)13-13^(13+1) عددی اول است.

●13 کوچکترین عدد اولی است که به صورت مجموع مجزا از اعداد اول به شکل 4n+3 نیست.

● به طور طعنه آمیز گفته می شود که: 13 ، 15 امین عدد خوشبختی است.

● 13 بزرگترین عدد اول فبوناچی است که (13)f اول است.

● 13 از متصل شدن دو عدد نخست مثلثی ساخته می شود. (1, 1+2, 1+2+3 ... اعداد مثلثی هستند.)

● مجموع نخستین 13 عدد اول 238 که مجموع ارقامش 13 است.

● به طور طبیعی هر سال 12 ماه دارد اما در حقیقت 13 ماه داریم تعجب نکنید ماه آسمان را فراموش کردید با دوازده ماه سال 13 می شود!

● 13="2^3+1^3+0^3

● 13 کوچکترین عدد اولی است که به صورت مجموع دو عدد اول ( 2+11) نمایش داده می شود و همچنین کوچترین عدد اولی است که به صورت مجموع دو عدد مرکب (4+9) نوشته می شود.

● 13 بزرگترین عدد اول مینیمال در پای 3 است.

● 13/13333333333333 عدد اول است. (توجه کنید که تعداد ارقام 3 بعد 1 ، 13 عدد است.)

● 13="3+7+3 (توجه" کنید که3^13="(7+3)+7^3)

● 0^10+2^10+3^10+5^10+7^10+11^10+13^10عدد" اول است که بزرگترین عدد اول نا تیتانیک (titanic number) است. (numbertitanic اعداد اولی هستند که تعداد ارقام آن بیشتر از 1000 است.)

● 13-13^2عدد اول است.

● 13+13+13/13+13*13+!13+13^13 و13+13+13/13+13*13+13^13 دو عدد پانزده رقمی اول هستند.

● 13 جوابی برای معادله ی دیوفانتوسی (diophantine equation) z^2="x^3-y^3" است. یعنی؛ 3^7-3^8="2^13

● 13/(13+13+13+13+13+13+13+131313+13^13) عددی اول است که شامل 13 بار ترکیباتی از عدد 13 است مثلا 131313 سه بار 13 در آن آمده است.

● 13امین عدد اول مرسن عدد 1-521^2 و 13امین عدد لوکاس (lucas number) عدد521است.) اعداد لوکاس اعدادی هستند که به نام ریاضیدان فرانسوی edouardlucas نامگذاری شده اند و در دنباله 1 و3 و4 و7 و11 و.... قرار دارند این دنباله به صورت ذیل ساخته می شود که جمله اول 1 و دومین جمله 3 جمله های بعدی از مجموع دو جمله قبلی ساخته می شود مثلا جمله سوم مجموع جمله اول با دوم یعنی 1+3 است.

● (13="(!3*!1)+(!3+!1)13" و 31تنها اعداد مرسن emirp شناخته شده هستد.

● 13 کوچکترین عدد اولی است که به شکل p^2+pq+p نوشته می شود.

● معکوس ((1+13^13)^13) یک عدد brilliantاست. ( به اعدادی brilliantگویند که دو فاکتور اول با طول یکسان دارند.)