شربت خاکشیر
فصل گرما كه فرا مي‌رسد مصرف نوشيدني‌هاي خنك نيز زياد مي‌شود. معمولا جوان‌ترها براي رفع عطش آب معدني، نوشابه، ماءالشعير و آبميوه‌هاي صنعتي امروزي را مي‌پسندند، ولي قديمي‌ترها مصرف انواع شربتهاي خانگي و گياهي را به نوشيدني‌هاي صنعتي ترجيح مي‌دهند. شربت خاكشير، تخم شربتي، سكنجبين و… ازجمله نوشيدني‌هاي سنتي و وطني هستند كه قديمي‌ها نوشيدن آنها را براي رفع عطش و خنك شدن بسيار كارساز مي‌دانند. آنها معتقدند شربت اين گياهان با تعادل در تعريق بدن از گرمازدگي جلوگيري مي‌كند و مي‌تواند براي مدت زيادي آب بدن را تامين كرده و فرد را از تشنگي مفرط مصون دارند.
يكي از اين گياهان خاكشير است. خاكشير دو نوع دارد: يكي تلخ كه دانه‌هاي آن ريز و رنگ آن مايل به قرمز است و گونه ديگر شيرين كه دانه‌هاي آن بزرگ‌تر و رنگ آن قرمز تيره است. البته به اعتقاد برخي متخصصان اين دو نوع خاكشير از يك گياه به وجود مي‌آيند و تغيير رنگشان به خاطر كهنگي يا تازگي‌شان است. دانه‌هاي خاكشير ضدعفوني‌كننده، ضدانگل و تب‌بر هستند و به رفع التهاب كليه كمك مي‌كنند. اين دانه‌ها با كمي شكر، گلاب و آب سرد بسيار ملين و خنك بوده و از سرگيجه، تب، بي‌حالي، تهوع و بي‌اشتهايي ناشي از گرمازدگي مي‌كاهند.
شربت خاكشير همچنين مقوي معده و هاضمه بوده، اشتها و شهوت را زياد مي‌كند و مصرف آن در دوران بارداري بسيار مفيد است.
دانه‌هاي خاكشير وقتي در مجاورت آب قرار مي‌گيرند مي‌توانند چندين برابر وزن خود آب جذب كرده و متورم شوند. در نتيجه اين دانه‌ها آب زيادي را در بدن نگه داشته و وقتي بدن به تعريق افتاده و با كمبود آب مواجه مي‌شود از ذخيره آب آنها استفاده مي‌كند؛ بنابراين مصرف اين شربت را در روزهاي گرم سال و در ساعات اوج گرما كه مجبور به خروج از منزل هستيد يا اگر به گرما حساسيت داريد توصيه مي‌كنيم. علاوه بر خاكشير دانه‌هاي سياه‌رنگي كه مردم به آن تخم شربتي مي‌گويند نيز وجود دارد كه اين دانه‌ها هم مثل خاكشير عمل كرده و خاصيت خنك‌كنندگي و رفع عطش دارند.
از نوشيدني‌هاي ديگري كه اغلب قديمي‌ها از آن استفاده مي‌كنند شربت سكنجبين است. اين شربت وطني داراي طبيعت سرد و خنك بوده و تمام منافع سركه را دارد و به صفرابر مشهور است.
هنگامي كه شربت سكنجبين را با يخ خنك كرده و به همراه خيار رنده شده بنوشند تشنگي را رفع و از التهاب ناشي از گرما مي‌كاهد. بنابراين اگر مثل گذشته از مهمانان خود با شربت خاكشير، سكنجبين يا تخم‌شربتي پذيرايي كنيد در حق آنها محبت فراواني كرده‌ايد.
البته ناگفته نماند كه اين شربتهاي وطني بسيار چاق‌كننده هستند. از اين رو مصرف بدون شكر آنها را به افراد چاق و ديابتي توصيه مي‌كنيم. توجه: از آنجا كه اين روزها شربتهاي سنتي توسط برخي دستفروشان در گوشه و كنار خيابان‌ها در شرايط كاملا غيربهداشتي با يخ‌ها و آب آلوده تهيه و عرضه مي‌شوند، بنابراين بهتر است اين شربت‌ها را به صورت خانگي تهيه و براي خارج از منزل همراه ببريد.
منبع : فاخره بهبهاني
جام‌جم