محصولات لانه زنبور عسل برای سیستم کشاورزی نوین بسیار
پراهمیت است. زنبورهای عسل نه تنها موم، عسل ملکه و گرده را برای ما تهیه
میکنند، بلکه بخش قابل توجهی از محصولات ما را که شامل بسیاری از گیاهان
کشاورزی مثل درختان میوه، دانههای روغنی و محصولات علوفهای است را بارور
میکنند.
در تاریخ بشریت ، عسل جایگاه ویژهای را در میان داروهای سنتی
به خود اختصاص داده است. عسل مایع غلیظی است که زنبورها، آن را از شهد
گیاهان مختلف تهیه میکنند. مصریان باستان، آشوریان، چینیها، یونانیان و
رومیها از عسل برای درمان جراحات و نیز بیماریهای مربوط به روده استفاده
میکردند. وقتی کودکان بنیاسرائیل در مصر بودند و یا در بیابانها سفر
میکردند، سرزمین موعودشان جایی بود که در آن نهرهای شیر و عسل جاری باشد.
در قرآن هم در سوره نحل آیه ۶۸ از عسل به عنوان درمان دردها نام میبرد و
میفرماید: «و وحی فرستاد پروردگار تو به سوی زنبور عسل تا خانهاش را در
کوهها، روی درختان و در خانه آدمیان بسازد... و بیرون میآید از شکمهای
آنان آشامیدنی که رنگهایش مختلف است. در آن شفایی است برای مردمان به
درستی که در آن هر آینه نشانههایی است برای آنان که فکر میکنند.»
همچنین
ممکن است تعجب کنید که این حدیث حضرت رسول که عسل درمان تمام دردهاست و
قرآن شفای دردهای جان، بنابراین من به شما هر دو درمان ـعسل و قرآنـ را
توصیه میکنم؛ در یکی از معروفترین دایرهالمعارفهای عسل آورده شده است.
عسل
در اکثر جوامع به طور گستردهای در دسترس است. اما خواص درمانی آن بسیار
دستنخورده و سر به مهر مانده و جا دارد، کارکردهای درمانی عسل در
آزمایشگاهها، و اثرات بالینی آن در بیمارستانها مورد بررسی و ارزیابی
قرار گیرد. در سالهای اخیر مشاهدات علمی و تحقیقات مختلفی، اثرات مفید عسل
را در درمان بسیاری از دردها و همچنین در جراحیها به اثبات رسانده است.
●خواص ضدباکتریایی و ضدقارچی
عسل
غلیظ مانع از رشد باکتریهایی مثل staphylococcus و قارچی به نام candida
albicans و نیز میکروبهای روده میشود. در یک تراکم ۳۰ تا ۵۰ درصدی نشان
داده شده است که عسل نسبت به داروهای متداول برای درمان عفونت دستگاه مجرای
ادرار برتری دارد. اگرچه هنوز مکانیسم دقیق اثرات
ضدباکتریاییـمیکروبیایی عسل بر ما پوشیده است ولی PH پایین، اختلال
اسمزی، و حضور مواد کشنده باکتری در این امر نقش دارند.
●خواص ضداسهال
در
یک تراکم ۴۰ درصدی، عسل به روی باکتریهای گوناگون روده مانند
salmonella, shigella, vibrio cholera, enteropathogenic E. coil که باعث
ایجاد اسهال و اسهال خونی میشود، تاثیر ضدباکتریایی میگذارد. در یک
مطالعه نشان داده شده است، عسلی که به کودکان داده میشود، دوره اسهال
باکتریایی را کاهش میدهد.
●درمان جراحات و خاصیت ضدالتهابی
عسل را
برای درمان سوختگیها، جراحات عفونی و زخمها استفاده میکنند. غلظت عسل
باعث میشود تا آبی را که در بافتهای متورم وجود دارد جذب کند. نتایج یک
تحقیق در غرب آفریقا نشان داده که در مواردی میتوان از پیوند پوست و قطع
عضو اجتناب کرد و به جای آن از عسل برای ترمیم و التیام آن استفاده کرد.
مطالعات دیگری نشان داده که ترمیم زخمهای زنانی که به خاطر سرطان رحم تحت
عمل جراحی قرار گرفته بودند، در اثر استعمال عسل، سرعت بیشتری پیدا کرده
است. همچنین پیشنهاد شده که ممکن است عسل در درمان زخمهای مزمن جذام که
متعفن شدهاند سودمند باشد.
●خلطآور بودن
عسل میتواند ترشحات
نایژهای را رقیق کرده و عملکرد نایژه را بهبود بخشد. به همین خاطر عسل را
به عنوان یک داروی ضدسرفه میشناسند.
●خواص غذایی
پالوده عسل یک
غذای سالم، زودهضم، طبیعی و پرانرژی است. عسل سرشار از کربوهیدراتها،
پروتئینها، چربیها، آنزیمها و ویتامینها است. یک قاشق غذاخوری عسل حاوی
۶۰ کالری انرژی، ۱۱ گرم کربوهیدرات، ۱ میلیگرم کلسیم، ۲/۰ میلیگرم آهن،
۱/۰ میلیگرم ویتامین ب و یک میلیگرم ویتامین ث است.