اطلاعات عمومی

آیات عظام بهجت، تبریزى، خامنه ‏اى، صافى، فاضل، مکارم و وحید: بنابر احتیاط واجب، باید با اجازه پدر دختر باشد.

آیات عظام امام و سیستانى: آرى، باید با اجازه پدر دختر باشد.

تبصره: طبق نظر اکثر مراجع عظام، اگر بدون اجازه پدر دختر، عقد جاری شود، چنین عقدی باطل است و طرفین با یکدیگر محرم نمی شوند و برخی  دیگر از مراجع اجرای عقد با چنین شرایطی را حرام تکلیفی می دانند.

پی نوشت:

آیت‏ الله سیستانى، منهاج الصالحین، ج 2، النکاح، م 70؛حضرت امام، استفتاءات،ج 3، اولیاء العقد، س 27.آیت‏الله خامنه ‏اى، استفتاء، س 798 ؛ آیت ‏الله فاضل، جامع‏ المسائل، ج 1، س 1438؛ آیت ‏الله مکارم، تعلیقات على العروة، اولیاء العقد، م 2، آیت ‏الله وحید، منهاج الصالحین، ج 3، م 1237؛ آیت‏ الله تبریزى، منهاج الصالحین، اولیاء العقد، م 1237؛ آیت ‏الله بهجت، توضیح ‏المسائل، م 1891؛دفتر آیت ‏الله صافى.

در رابطه با اجازه ولی (پدر یا پدر بزرگ پدری) برای ازدواج دائم و موقت دختر باکره، نظر علما متفاوت است.

اما نظر علمای بزرگوار در رابطه با اذن ولی: 

۱ ـ اجازه لازم است: (شرط صحت) اگر بدون اجازه بخوانند معصیت نکرده اند، ولی عقد باطل است: (نظر آیات عظام: امام خمینی، سیستانی و نوری همدانی) 

۲ ـ اجازه لازم است: (شرط تکلیفی) البته اگر بدون اجازه بخواند عقد صحیح است، منتهی معصیت کرده اند: (نظر آیات عظام: بهجت و فاضل لنکرانی) 

۳ ـ بنابر احتباط واجب، اجازه لازم است: (نظر آیات عظام: خامنه ای، اراکی، خویی، گلپایگانی، صافی گلپایگانی، وحید خراسانی)

توجه: احتیاط واجب، در مرحلۀ عمل، تفاوتی با فتوا ندارد و مقلد باید به آن عمل کند. البته تفاوت آن با فتوا این است که مقلد می تواند در این حکم، به مرجع تقلید دیگری که فتوا داده رجوع کند. 

۴ بنا بر احتیاط واجب، برای دختر زیر ۳۰ سال لازم است: (نظر آیت الله مکارم شیرازی)

توجه: این مطلب، فتوای جدید آیت الله مکارم است. بنابراین دخترهای باکره ای که بیش از ۳۰ سال دارند، برای ازدوج، نیازی به اذن پدر ندارند. 

۵ ـ اجازه لازم نیست؛ ولی بهتر است اجازه بگیرد: (نظر آیات عظام: سید صادق روحانی و محمدعلی گرامی) 

توجه: این حکم در رابطه با دختر رشیده است.

لازم به ذکر است که در صورت لازم بود اذن ولی، اذن او، باید احراز شود. به عبارت دیگر، ولی دختر باید کاملا در جریان ازدواج باشد و اجازه دهد. بنابراین رضایت قلبی ولی کافی نیست. حتی اگر دختر و پسر بنا داشته باشند با یکدیگز ازدواج دائم کنند، و پدر دختر هم کاملا راضی باشد، نمی توانند به حساب رضایت پدر بر ازدواج دائم، بدون اجازۀ او با یکدیگر عقد موقت بخوانند.

همچنین در این احکام شرعی، تفاوتی نمی کند که دختر، مستقل باشد و خودش زندگی خود را اداره کند، یا این که تحت تکفل ولی خود باشد.