اطلاعات عمومی

تهران - رییس دانشكده حدیث گفت: خداوند در قرآن وعده داده است كه صالحان را وارثان زمین قرار می دهد و اگر قرار باشد این وعده الهی واقع شود، بایستی آنان به دنیا برگردند و حكومت كنند تا دنیا به صالحان زمین برسد.

حجت الاسلام 'هادی صادقی' روز چهارشنبه درباره فلسفه رجعت در زمان ظهور امام زمان (عج) به خبرنگار معارف ایرنا گفت: یكی از سنت های الهی این است كه وعده های خود به صالحین را در دنیا محقق كند و خداوند در قرآن خطاب به افراد صالح فرموده است كه آنان را مالك زمین می كند.

وی افزود: خدا به پیامبرانش وعده داد كه آنان را وارث زمین می كند اما چنین اتفاقی برای آنان نیافتاد و اكثر پیامبران چنین امكانی را پیدا نكردند و به همین دلیل اگر قرار باشد این وعده خدا واقع شود، بایستی آنان به دنیا برگردند و حكومت كنند تا دنیا به صالحان زمین برسد.

این استاد حوزه و دانشگاه یكی دیگر از حكمت های رجعت را تحقق جزای ستمكاران در دنیا دانست و گفت: یكی دیگر از سنت های الهی این است كه در همین دنیا جزای ظالمان داده شود و بعضی از ستمگران بدون این كه مجازات شوند از دنیا رفتند. بنابر این آنان باید به دنیا برگردند و مجازات دنیوی شوند.

وی افزود: یكی از حقوق مومن این است كه بتواند 'تشفی خاطر' پیدا كند. یعنی زمانی كه مومن محاكمه رییس ستمگران را در دنیا مشاهده می كند كه چگونه به سزای اعمال خود می رسد، باعث شادمانی و خشنودی او می شود و خداوند اراده كرده است كه این مساله را محقق كند.

صادقی در ادامه گفت: هر چند كه چنین مجازاتی برای ستمگران به عنوان قسمتی از مجازات آنان است و كیفر اصلی ظالمان در روز قیامت خواهد بود ولی خداوند می خواهد در دنیا نیز طعم عدالت را به ما بچشاند و به همین دلیل در دوره ظهور حضرت مهدی (عج) كه دوران استقرار عدالت است، بخشی از ظلم هایی كه در تاریخ واقع شده، به دست مبارك ایشان و كسانی كه رجعت می كنند، جبران خواهد شد و عدالت كیفری به منصه ظهور خواهد رسید.

وی در بیان معنای رجعت گفت: رجعت در لغت به معنای بازگشت و در اصطلاح به معنای بازگشت پس از مرگ به زندگی دنیاست. یعنی كسی كه می میرد، دوباره به زندگی دنیا برگردد و رجعت مورد نظر ما بازگشتی است كه مقارن با ظهور امام زمان (ع) اتفاق می افتد.

صادقی افزود: رجعت برای بهترین مردم و همچنین بدترین مردم مانند بزرگان كفر و نفاق اتفاق می افتد و مردم متوسط پس از مرگ به دنیا بازنمی گردند.

رییس دانشكده حدیث شهرری با بیان این كه مساله رجعت جزو اعتقادات و ضروریات شیعه است، گفت: 'ضروری' به دو معنی است. اول این كه هر كسی باید به آن حتما اعتقاد داشته باشد مانند امامت در شیعه كه اگر كسی به امامت اعتقاد نداشته باشد، شیعه نیست و اگر كسی به خدا و پیامبر اعتقاد نداشته باشد اصلا مسلمان نیست و این موارد برای شیعه بودن و مسلمان بودن ما ضروری هستند و رجعت به این معنا ضروری نیست.

وی افزود: معنای دوم ضروری این است كه اگر یك پژوهشگر و محقق در منابع دینی مانند قرآن و روایات مطالعه كند به این نتیجه خواهد رسید كه رجعت جزو باورهای شیعه است اما اگر یك شیعه از این موضوع بی اطلاع باشد، به شیعه بودن او خللی وارد نمی شود.

صادقی افزود: در موضوع رجعت، ضروری دین به این معناست و برخی مسائل مانند معراج رسول خدا(ص)، بعضی اعتقادات درباره رجعت ائمه اطهار (ع) در زمان ظهور و همچنین برخی مسائل كه در فروع دین مطرح می شود، از این باب است.

وی ضمن بیان تاریخچه رجعت در میان اهل سنت و شیعه گفت: مساله رجعت در بسیاری از زیارت نامه ها مطرح شده است، به ویژه در زیارت امیرالمومنین و امام حسین (ع) و همچنین در دعای عهد و برخی زیارت نامه های های امام زمان(عج) این موضوع تصریح شده است.

صادقی با بیان این كه در روایات سه نوع رجعت وجود دارد به خبرنگار ایرنا گفت: بعضی از بهترین انسان ها قبل از ظهور حضرت ولی عصر (عج) و در زمانی كه به ظهور ایشان نزدیك است به دنیا برمی گردند و جزو زمینه سازان ظهور ایشان می شوند.

وی اضافه كرد: در برخی روایات رجعت را مقارن ظهور امام زمان (ع) معرفی كرده اند كه همزمان با ظهور آن حضرت گروهی از بهترین افراد به فرمان خداوند از قبر برمی خیزند و جزو یاوران ایشان می شوند.

این پژوهشگر دینی رجعت پس از ظهور و استقرار حكومت مهدویت را سومین نوع رجعت دانست و گفت: این افراد برای ادامه دادن مسیر حكومت امام زمان (ع) به دنیا بازمی گردند و در روایات تصریح شده است كه ائمه معصومین (ع) مانند امیرالمومنین (ع) و امام حسین (ع) پس از حكومت امام زمان (ع) به جهان بازخواهند گشت و حكومت خواهند كرد.

وی افزود: در بعضی روایات گفته شده كه پس از حكومت امام عصر (عج) ائمه معصومین (ع) یكی پس از دیگری حكومت می كنند و در برخی دیگر از روایات آمده است كه امام حسین (ع) اولین امامی است كه پس از امام زمان (عج) به دنیا بازمی گردند و قاتلین آن حضرت نیز به دنیا بازمی گردند و جنگی دیگر میان آنان اتفاق می افتد و امام حسین (ع) از قاتلین عاشورا انتقام می گیرد.

رییس دانشكده حدیث در ادامه مساله رجعت را از نظر عقلی مورد بررسی قرار داد و گفت: ممكن است برخی افراد در اثبات این مساله از نظر عقلی دچار شك باشند و اینگونه بپرسند كه آیا كسی كه از دنیا می رود و بدنش تبدیل به خاك می شود، ممكن است دوباره زنده شود.

وی افزود: این مساله همانند ناممكن دانستن معاد است كه كافران به پیامبر می گفتند و قرآن در سوره قیامت در پاسخ به این افراد می فرماید كه بازگشت مردگان برای خدا امكان پذیر است و حتی خداوند قادر است كه شیارهای انگشتان انسان را همانند روز اول بازگرداند.

صادقی با بیان این كه رجعت در گذشته بارها اتفاق افتاده به داستان یكی از پیامبران خدا به نام 'عزیر' (بر وزن كمیل) اشاره كرد و گفت: حضرت عزیر از قبرستانی عبور می كرد و استخوان هایی پوسیده در آنجا دید و در دل خود گفت خدا چگونه این مردگان را زنده می كند و آرزو كرد كه می توانست نحوه زنده كردن آنان را ببیند.

این استاد حوزه افزود: خداوند او را میراند و بعد از صد سال دوباره او را زنده كرد. عزیر با الاغ و غذای خود بود و هنگامی كه زنده شد، الاغ خود را دید كه پوسیده و خاك شده ولی غذای او سالم بود. آنگاه خداوند به او فرمود كه به غذای خود نگاه كند كه هیچ تغییری نكرده و آنگاه فرمان داد تا الاغی كه استخوان های آن خاك شده، دوباره به حالت اولیه برگردد.

داستان این پیامبر خدا در آیه 259سوره بقره آمده و به گفته صادقی خداوند عزیر را دوباره به دنیا برگرداند و رجعت اتفاق افتاد و بر این اساس از نظر عقلی چنین چیزی ممكن است و محال عقلی نیست و هیچ محدودیتی نیز در قدرت خدا وجود ندارد.

وی افزود: البته از لحاظ جریان عادی طبیعت چنین مساله ای زیاد اتفاق نمی افتد و به طور استثنایی واقع می شود ولی نمونه هایی اتفاق افتاده و خداوند در قرآن از این مساله خبر داده تا بعدا كسی منكر آن شود.