اطلاعات عمومی

انتخابات الكترونيكي چگونه برگزار شد

انتخابات الكترونيكي افتخاري ديگر براي متخصصان ايراني

محمد مهدي شيرمحمدي: انتخابات مجلس شوراي اسلامي با شور و شكوه خاصي در سراسر كشور برگزار شد و يكبار ديگر نشان داد كه مردم آگاه و فهيم ايران اسلامي همواره در صحنه حضور دارند و اجازه نمي دهند ديگران برايشان تصميم بگيرند. در اين انتخابات يكي از موضوعاتي كه به چشم مي خورد برگزاري ده درصدي انتخابات به شيوه الكترونيكي بود.

روند برگزاري انتخابات الكترونيكي به گونه اي است كه اصلا ضريب خطا ندارد و براي برگزاري بدون اشكال آن تدابير مناسبي قابل پياده سازي است. همچنين از جمله راهكارهايي كه امنيت انتخابات الكترونيكي در كشور را افزايش مي دهد مستقل بودن شبكه ستاد انتخابات از شبكه اينترنت است. يك شبكه مستقل از اينترنت كه مشكلات اينترنت را ندارد و بسياري از فعاليت‌ها به لحظه در آن انجام مي‌شود و شعبات اخذ راي با ستاد انتخابات ارتباط به‌لحظه دارند، به‌طوري كه اگر كسي راي بدهد، شماره كارت ملي‌اش در شبكه ثبت مي‌شود و اين فرد نمي‌تواند در جاي ديگري راي بدهد.

براي آنكه اين نوع انتخابات اطمينان بخشي لازم را داشته باشد و با حداكثر ضريب اطمينان برگزار شود؛ وزارت كشور به عنوان مجري انتخابات تداركات فني، آموزشي و فرهنگسازي را در ارتباط با اين شيوه جديد در حوزه هاي انتخابيه منتخب داشته است. همچنين دستگاه هاي برگزاري الكترونيكي انتخابات به طور كامل در داخل طراحي و ساخته شده و يك دستگاه كاملا بومي است. سيستم عامل و نرم افزار اين دستگاه هاي نيز به طور كامل بومي است و در داخل كشور طراحي و ساخته است.

در شيوه انتخابات الكترونيكي براي هر شعبه اخذ راي الكترونيكي سه دستگاه الكترونيكي در نظر گرفته شده است. يك دستگاه ويژه مجري، يك دستگاه ويژه ناظر شوراي نگهبان و يك دستگاه نيز جهت صندوق اخذ راي الكترونيكي مي‌باشد. مردم 14 حوزه انتخابيه كه انتخابات در آنجا به صورت رايانه اي برگزار شد هنگام مراجعه به شعب اخذ راي ابتدا به دستگاه مجري مراجعه و شناسنامه و كارت ملي خود را تحويل دادند. مدارك راي دهندگان پس از استعلام توسط دستگاه الكترونيكي ناظر شوراي نگهبان، ثبت و ضبط شد.

پس از ثبت و ضبط مدارك مراجعه كنندگان از سوي دستگاه مجري، يك كارت تعرفه الكترونيك براي افراد صادر شد كه اين كارت، مجوز يك بار راي دادن را به افراد مي‌داد.

افراد راي دهنده پس از دريافت كارت تعرفه به سراغ دستگاه الكترونيكي صندوق اخذ راي رفتند و همانند دستگاه عابربانك كارت را وارد دستگاه كردند كه با ورود اين كارت به دستگاه مجوز راي دادن به آن داده شد.

افراد در اين مرحله كد داوطلب مورد نظر خود را در سيستم وارد و پس از آن تصوير او روي سيستم نمايش داده مي‌شد كه با تاييد نهايي داوطلب، پرينت اخذ راي براي افراد صادر مي‌شد و آنها بايد پرينت را در داخل صندوق اخذ راي زير دستگاه كه هيچ گونه راه نفوذي نيز ندارد، مي‌انداختند.

پس از اخذ راي كارت تعرفه از دستگاه خارج مي‌شد كه افراد با تحويل دادن اين كارت به دستگاه مجري مدارك خود را تحويل گرفتند.

راي ها در حافظه دستگاه ثبت شد و پس از پايان ساعت اخذ راي، پلمب دستگاه شكسته و اطلاعات حافظه موجود در دستگاه روي دستگاه مجري تنظيم و صورتجلسه گرديد.

كاربري دستگاه برگزاري الكترونيكي انتخابات بسيار آسان است و افراد كم سواد هم مي توانند به راحتي با آن كار كنند. فقط كافي است شماره داوطلب مورد نظر خود را بدانند. اين دستگاه، راهنماي صوتي دارد و افراد مي‌توانند از طريق اين راهنما نيز اقدام به راي دادن كنند. اين دستگاه ها به گونه‌اي طراحي شده كه روشندلان هم مي‌توانند بدون كمك ديگران و با استفاده از خط بريل پيش بيني شده روي دستگاه راي دهند.

بدين ترتيب، با برگزاري موفق انتخابات به شيوه الكترونيكي در روز 12 اسفند، افتخاري ديگر براي متخصصان داخلي و مجريان انتخابات ثبت شد. اميدواريم اين شيوه برگزاري انتخابات كه ضريب اطمينان و اعتماد را بسيار بالا مي‌برد و با تكميل چرخه استفاده از فناوري اطلاعات هزينه برگزاري انتخابات را بسيار كاهش خواهد داد در كشور ما نهادينه شود و شاهد برگزاري صد درصدي انتخابات الكترونيكي باشيم.

ضرورت تكميل زيرساخت‌هاي انتخابات الكترونيكي

محمدمهدي شيرمحمدي: اين روزها كه بحث انتخابات يكي از موضوعات جدي جامعه است يكي از واژه‌هايي كه در اين دوره به چشم مي‌خورد مسأله انتخابات الكترونيكي است. اين نوع انتخابات سيستمي است كه به رأي دهنده اين امكان را مي‌دهد تا با بالاترين ضريب امنيتي و حفاظتي رأي خود را به صورت الكترونيكي ارائه كند.

حاميان انتخابات الكترونيكي مي‌گويند كه چنين انتخاباتي مي‌تواند هزينه‌هاي برگزاري انتخابات را كاهش دهد و موجب شود تا مشاركت حداكثري تحقق يابد و از سوي ديگر منتقدان بيان مي‌كنند بدون استفاده از كاغذ بار شمارش آراي اخذ شده فرآيندي مشكل است و مباحث امنيتي براي برگزاري انتخابات سالم با دقت بسيار بالايي بايد انجام شود.

هر چند كه برگزاري انتخابات الكترونيكي در كشورهايي نظير استراليا، بلژيك، برزيل، فرانسه و هند مورد آزمايش قرار گرفته است و به اعتقاد متخصصان فناوري اطلاعات و ارتباطات مزاياي بسياري از جمله كاهش هزينه و افزايش مديريت را به همراه دارد اما اين موضوع اندك زماني است كه به صورت جدي در كشور مطرح شده است و در انتخابات مجلس شوراي اسلامي هم شهرهايي به عنوان آزمونه اين انتخابات الكترونيكي در كشور هستند و حتي مانور انتخابات الكترونيكي هم برگزار كرده‌اند.

انتخابات الكترونيكي ضريب امنيتي و حفاظتي برگزاري انتخابات را نسبت به شيوه‌هاي سنتي افزايش چشمگيري مي‌دهد و از سوي ديگر موجب استفاده بهينه از زمان و تسريع بخش از كار خواهد شد.

اما آنچه در برگزاري انتخابات الكترونيكي از همه مهمتر است. حفظ قابليت اطمينان در برگزاري چنين انتخاباتي مي‌باشد در صورتي كه زيرساخت‌هاي لازم و ضروري جهت برپايي باشكوه اين انتخابات فراهم باشد نظر مردم و مسؤولان نسبت به برگزاري چنين انتخاباتي جلب خواهد شد و به سمتي پيش خواهيم رفت تا هم ساز و كار و سامانه انتخابات به صورت الكترونيكي فراهم شود ولي در صورتيكه خللي ناشي از برنامه‌ريزي نامناسب اتفاق بيافتد اعتماد نسبت به اين سيستم ارزشمند سلب خواهد شد.

بايد به سمتي پيش رويم تا با بهره‌گيري كامل از ساز و كار انتخابات الكترونيكي از مزاياي بسيار زياد آن استفاده نماييم. براي انجام رأي گيري به شيوه الكترونيكي بايد مشكلات فرهنگي و كمبود زيرساخت‌هاي موردنياز برطرف شود و با افزايش آگاهي و سواد اطلاعاتي و رايانه‌اي مردم شاهد آن باشيم در آينده‌اي نه چندان دور همه مراحل انتخابات به صورت الكترونيكي برگزار شود.