در ساعات بعدی نیز به دلیل خراب شدن ساختمان ها و کمبود نیروهای اورژانسی و مقاوم نبودن بسیاری از بیمارستان های شهری دست کم 4 یا 5 میلیون نفر جان خود را از دست می دهند. افزون بر این به دلیل تمرکز بسیاری از کارخانه ها و مراکز صنعتی در اطراف و نزدیکی های تهران بخش اقتصادی و صنعتی کشور نیز دچار لطمات جبران ناپذیری خواهد شد.
در یک کلام فاجعه ای نه تنها در ابعاد ملی که در ابعاد جهانی به وقوع خواهد پیوست.
حال این مسئله در چند هفته گذشته به دلیل انتشار اخباری از سوی مدیریت بحران تهران نقل محافل خبری شده است، عزیزالله رجب زاده رئیس مرکز فرماندهی مدیریت بحران تهران در جدیدترین سخنانش نسبت به وضعیت تهران درباره زلزله گفت که روزانه دو زلزله خفیف در پایتخت ثبت می شود.
وی اظهارداشت: در صورت وقوع زلزله تنها می توانیم دو میلیون تهرانی را پوشش دهیم و در دو ساعت اول 60 درصد زلزله زدگان زیر آوار جان می دهند. البته وی در جدیدترین اظهارنظر با انتقاد از برخی از سازمان ها اعلام کرده که وجود 740 هزار علمک گاز در سطح پایتخت سبب شده این شهر بر روی دینامیت قرار داشته باشد.
رجب زاده خاطرنشان کرد: پایتخت ایران در حالی بر روی دینامیت فعال بنا شده که کشورهای پیشرفته نیروی برق را جایگزین سوخت فسیلی کرده اند. رئیس مرکز فرماندهی مدیریت بحران تهران بیان داشت: تردد، تراکم و حتی آلودگی هوای تهران همه به مرز اشباع رسیده است و به نوعی می توان گفت که تهران امروز شهری است که توسعه غیراصولی داشته است.
حال مسئله این است که با اعلام و انتشار این خبرها چه میزان می توان از خسارات ناشی از این بحران کاست؟ آیا با انتقال پایتخت از تهران مشکلی حل می شود یا اینکه این تنها مسکنی موقتی است؟
آیا نباید مسئولان به این پرسش در ذهن خود پاسخ دهند که در صورت رخداد زلزله در تهران، پایتخت چند خروجی دارد؟ خروجیها چقدر کشش دارند؟ چند ساختمان تخریب می شود؟ چگونه می توان امدادرسانی داشت؟ چگونه می توان بر وحشت، مدیریت داشت؟...
البته بحث این است که شهرداری تهران با مقاوم سازی، ایجاد سوله و موارد دیگر تا حدودی توانسته این وضعیت را بهبود ببخشد. این در صورتی است که باقی ارگان ها به جز وعده هیچ کاری از پیش نبرده اند.
بنا به گفته شهردار تهران از زمان آغاز اجرای طرح بازسازی و نوسازی بافت های فرسوده استانداری و فرمانداری تهران مساعدت چندانی در اجرای این طرح نکرده اند. اما مقاوم سازی و تخریب بافت های فرسوده شهری و احداث ساختمان هایی که از نظر استانداردهای جهانی در برابر زلزله مقاوم تشخیص داده شوند از جمله اصلی ترین و عاجل ترین راهکارهای کارشناسان برای کاهش میزان تلفات انسانی در صورت وقوع زلزله است.
دولت نیز به رغم موافقت ضمنی با این پیشنهاد طرح های دیگر نظیر انتقال کارمندان دولتی و بخش خصوصی وابسته به سازمان ها و نهادهای دولتی به سایر شهرها و شهرستان ها را مد نظر قرار دارد؛ طرحی که اجرای آن به نظر سال ها زمان می برد.
زلزله چیست؟
زمین لرزه یا زلزله، لرزش و جنبش زمین است که به علت آزاد شدن انرژی ناشی از گسیختگی سریع در گسلهای پوسته زمین در مدتی کوتاه روی می دهد. محلی که منشأ زمین لرزه است و انرژی از آنجا خارج می شود را کانون ژرفی و نقطه بالای کانون در سطح زمین را مرکز سطحی زمین لرزه گویند. پیش از وقوع زمین لرزه اصلی معمولاً زلزله های نسبتاً خفیف تری در منطقه روی می دهد که به پیش لرزه معروفند. به لرزشهای بعدی زمین لرزه نیز پس لرزه گویند که با شدت کمتر و با فاصله زمانی گوناگون میان چند دقیقه تا چند ماه رخ می دهند. زمین لرزه به سه صورت عمودی، افقی و موجی به وقوع می رسد که نوع آخر از شایعترین آنهاست. زمین لرزه نتیجه رهایی ناگهانی انرژی از داخل پوسته زمین است که امواج مرتعشی را ایجاد می کند. زمین لرزه ها توسط دستگاه زلزله سنج یا لرزه نگار ثبت می شوند. مقدار بزرگی یک زلزله (ریشتر) طبق قرارداد گزارش می شود.
مقاوم سازی بهترین راه مقابله با زلزله
مقاوم سازی در علم مهندسی عمران به مفهوم بالابردن مقاومت یک سازه در برابر نیروهای وارده است. امروزه از این اصطلاح بیشتر در مورد نیروی زلزله استفاده می شود. یکی از موضوعات مهم و اساسی در راهبرد کاهش خطرپذیری در برابر زلزله، مقاوم سازی ساختمان های موجود با کمترین هزینه با سرعت بالا و به صورت ساده است تا دست کم جان شهروندان در زلزله ای با قدرت متوسط به بالا حفظ شود. در حال حاضر به واسطه هشدارهایی که درباره زلزله تهران داده می شود، مسئله مقاوم سازی به طور جدی در حال پیگیری است.
تهران بعد از وقوع زلزله
به دلیل اینکه گسل های اصلی و فرعی بسیاری در شمال، غرب، جنوب و شرق تهران وجود دارد و خاک جنوب تهران به دلیل وجود سفره های زیرزمینی بسیار در این منطقه سست است، بنابراین هنگام وقوع زلزله سطح آب های زیرزمینی بالا آمده و بسیاری از ساختمان ها واژگون می شوند یا در زمین فرو می روند.
چنانچه زلزله در تهران رخ دهد، تمام راه های ارتباطی قطع می شود، شبکه های آب، برق و گاز آسیب می بیند و به گفته برخی کارشناسان طبق بررسی ها، تهران 3 روز متمادی در آتش می سوزد چرا که در تهران اصول شهرسازی رعایت نشده و ساختمان ها به صورت فشرده ساخته شده است. به همین علت در هنگام وقوع زلزله راهی برای کمک رسانی یا دورشدن از حوادث بعد از آن وجود ندارد.
وقوع زلزله در تهران حتمی است
کارشناس ارشد مدیریت بحران و مسائل زمین لرزه گفت: روز به روز روش های پیش بینی زلزله توسط کارشناسان بهتر شده و کارشناسان در انتظار تکنیک های جدید تر و دقیق تر هستند تا به کمک آنها بتوانند با اطمینان بیشتر، زمان، محل و همین طور شدت و قدرت زلزله های محتمل آن را پیش بینی نمایند.
بهزاد پورمحمد افزود: با تحقق این مهم مردم می توانند در محل های ایمن قرار گرفته و ضمن آمادگی لازم در تمامی زمینه ها قبل از زلزله خسارات مالی و جانی آن را نیز به حداقل ممکن برسانند. به گفته وی، با پیش بینی دوره بازگشت هر زلزله به مهندسین طراح کمک می شود تا ابنیه فنی را به صورت مناسب و اقتصادی تر در برابر زلزله طراحی و محاسبه نمایند.
پورمحمد با بیان اینکه چینی ها در روش های خود شواهد اصولی و غیراصولی مانند حرکات جانوران و حرکات آب های سطحی زیرزمینی را مورد توجه قرار می دهند افزود: آنها در زمین لرزه ها متوجه شدند که از برخی حیوانات قبل از زلزله حرکات عجیب و استثنایی سر می زند.
وی بیان داشت: در زلزله و سونامی مهیب سال 1383 سوماترای اندونزی، فیل هایی که مورد استفاده گردشگران بودند، به طور ناگهانی قبل از وقوع زلزله به سمت کوهستان ها فرار کرده و همین امر باعث شد، جان افراد بسیار زیادی نجات داده شود.
پورمحمد افزود: اصولی ترین و مطمئن ترین عاملی که به عنوان پیش آگاهی یک زلزله تلقی می شود، مربوط به تغییر شکل نسبی زمین قبل از وقوع زلزله است. وی یادآور شد: اکثر زلزله های بزرگ، در اثر شکستن ناگهانی بخشی از پوسته جامد زمین که مانع از حرکت آزاد صفحات تشکیل دهنده پوسته شده اند، به وقوع می پیوندد.
.:: This Template By : web93.ir ::.